Techniczna recesja w Polsce: gwarancje ubezpieczeniowe coraz bardziej potrzebne

Stan polskiej gospodarki nie napawa optymizmem. Sytuacja na świecie w połączeniu z inflacją obniżającą m.in. konsumpcję powoduje, że eksperci mówią o technicznej recesji w kraju. Niepewność tego, co będzie się działo na rynku, sprawia, że coraz większa grupa przedsiębiorców potrzebuje gwarancji ubezpieczeniowych i innych rozwiązań minimalizujących ryzyko biznesowe.

Techniczna recesja w Polsce: co to oznacza?

Termin „techniczna recesja” odnosi się do sytuacji, w której gospodarka krajowa zalicza dwa kwartały z rzędu ze spadkiem PKB. Chociaż jest to termin raczej umowny, analitycy dostrzegają taki trend w Polsce. Świadczy to wyraźnie o wyhamowywaniu wzrostu gospodarczego.

Co na to wskazuje?

• Wyższy niż prognozowany realny spadek PKB Polski w II kwartale 2023 (dane odsezonowane) o 0,5 proc., zamiast o przewidywane 0,3 proc. Dla porównania, w podobnym okresie w 2022 roku notowano 6,1 proc. wzrost PKB.
• Z danych GUS wynika, że PKB wyrównywany sezonowo (stałe ceny przy roku odniesienia 2015) obniżył się realnie o 3,7 proc. w porównaniu z poprzednim kwartałem (prognozowane było 2,5 proc. spadku) i jest niższy niż w analogicznym okresie w 2022 r. o 2,5 proc.
• Obserwuje się także recesję konsumencką, wpływającą na ogólny stan gospodarki. W II kwartale 2023 r. wydatki polskich gospodarstw domowych były niższe o 1,5 proc. w porównaniu do tego samego okresu w roku minionym.

Równie niepokojąco prezentuje się sytuacja gospodarki w naszym regionie i na świecie.

• Techniczna lub faktyczna recesja dotknęły inne kraje Europy Środkowo-Wschodniej, np. Węgry. Z problemów zaczynają podnosić się Czesi, a w Niemczech powrót na tory wzrostowe jest oczekiwany w 2024 r.
• Ogólnoświatowy wzrost gospodarki też utrzymuje się na wyraźnie niższym poziomie niż w okresie przed pandemią. W 2023 r. jest to zaledwie 2,4 proc. w porównaniu do 3-3,5% w latach 2017, 2018 czy 2019. Gorzej sytuacja kształtuje się w gospodarkach rozwiniętych. Kraje rozwijające się gospodarczo, jak Chiny czy Indie, nadal notują spore wzrosty, ale one również tracą na dynamice.
• Nie napawają optymizmem także wskaźniki PMI, odnoszące się do koniunktury w przemyśle.
• Problematyczna jest również sytuacja w USA – oczekuje się, że w 2024 r. gospodarka Stanów będzie się rozwijać wolniej. A sytuacja jest trudna do przewidzenia, choćby z uwagi na zbliżające się wybory prezydenckie.

Mimo że w Polsce pod koniec 2023 roku oczekiwane są: lepsza dynamika sprzedaży konsumenckiej oraz wyższe wydatki konsumenckie, globalna sytuacja będzie nadal osłabiać rodzimą gospodarkę.

Techniczna recesja a zarządzanie ryzykiem finansowym: dostępne instrumenty

Chociaż powyższe informacje sprawiają, że trudno patrzeć przyszłość z hurraoptymizmem, nie oznacza to, że w obecnej sytuacji nie można budować stabilnego biznesu. Konieczne jest jednak świadome zarządzanie ryzykiem finansowym. Warszawa czy Kraków – to nie ma znaczenia. Przedsiębiorcy, którzy chcą się stać wiarygodnymi partnerami dla potencjalnych kontrahentów, mogą sięgnąć po usługi, narzędzia i instrumenty pozwalające stawiać pewnie kolejne kroki w biznesie. Oto, jakie opcje są dostępne.

Ubezpieczenie należności

Ubezpieczenie należności czy ubezpieczenie kredytu kupieckiego to kluczowe elementy zarządzania ryzykiem. To ochrona firmy przed sytuacją, w której kontrahent nie wywiąże się z płatności – np. gdy ogłosi niewypłacalność lub nie jest w stanie uregulować zobowiązań z uwagi na problemy finansowe czy nieprzewidzianą sytuację.

Ubezpieczyciel udzielający takiego świadczenia na bieżąco monitoruje stabilność finansową kontrahentów ubezpieczonego – tak, aby aktualizować informacje o ryzyku. Kiedy się ono zwiększy, firma korzystająca z ubezpieczenia należności ma tego świadomość i może np. zawczasu wycofać się z niebezpiecznej współpracy.

Gwarancje ubezpieczeniowe

Gwarancje ubezpieczeniowe to instrument działający „w drugą stronę”, a mianowicie – podnoszący wiarygodność korzystającej z niego firmy. Ubezpieczyciel udziela przedsiębiorcy linii gwarancyjnej – przejmując na siebie odpowiedzialność w sytuacji, gdy ten nie wywiąże się należycie i terminowo ze swoich obowiązków lub (rzadziej) nie dokona płatności. Takie zabezpieczenie powoduje, że kontrahent jest bardziej skłonny do zawarcia umowy – wie bowiem, że jego interesy są chronione umową gwarancyjną.

Możliwe jest skorzystanie z różnych gwarancji ubezpieczeniowych. Są to np.:

• gwarancja zapłaty wadium;
• gwarancja usunięcia wad i usterek;
• gwarancja należytego wykonania kontraktu;
• gwarancja zwrotu zaliczki – w Warszawie i innych miastach ten produkt jest dostępny (jak pozostałe) na takich samych zasadach;
• gwarancja płatnicza.

Faktoring (Warszawa i inne miasta)

Kolejnym rozwiązaniem, chroniącym firmę przed nierzetelnymi czy niewypłacalnymi kontrahentami jest faktoring. Dzięki temu instrumentowi przedsiębiorca wystawiający fakturę z odroczonym terminem płatności może natychmiast uzyskać należne mu środki. Przekaże je faktor, po pobraniu stosownej prowizji.

Faktoring może przyjąć trzy różne warianty – w zależności od potrzeby faktoranta (czyli firmy korzystającej z tej usługi). Są to:

• faktoring niepełny, z regresem – wówczas faktor nie przejmuje na siebie ryzyka niewypłacalności dłużnika; jeżeli kontrahent nie zapłaci faktury w terminie, jej koszty poniesie faktorant;
• faktoring pełny, bez regresu – w tym wariancie faktor przejmuje siebie pełne ryzyko niewypłacalności dłużnika; dochodzi zatem de facto do cesji wierzytelności na niego;
• faktoring mieszany – Warszawa i inne miasta Polski korzystają z niego coraz częściej. To rozwiązanie pośrednie, w którym faktor przejmuje odpowiedzialność za brak płatności ze strony dłużnika do określonej kwoty (np. do 50% wartości faktury); pozostała kwota w razie niewypłacalności kontrahenta musi być uregulowana przez faktoranta.

Opisane powyżej instrumenty to rozwiązania, których zastosowanie warto rozważyć w obliczu technicznej recesji w Polsce i globalnych problemów gospodarczych. Jeżeli chcesz poznać szczegóły i uzyskać fachową pomocą przy zarządzaniu ryzykiem finansowym firmy, prosimy o kontakt z naszymi specjalistami.