Polska w elicie gospodarczej świata? Szansa na G20

Polska gospodarka w ostatnich latach wykazywała dynamiczny wzrost. W mediach pojawiają się prognozy, że nasza gospodarka może już tym roku znaleźć się w gronie dwudziestu największych gospodarek świata. Wobec tego coraz głośniej mówi się o aspiracjach Polski do dołączenia do G20 — klubu najważniejszych krajów z punktu widzenia globalnych decyzji ekonomicznych i finansowych.

Gospodarczy fundament: prognozy i pozycja Polski

Według prognoz Business Insider Polska, w 2025 roku PKB Polski w przeliczeniu na dolary amerykańskie ma sięgnąć około 0,98 bln USD, z poziomu ~0,91 bln USD w 2024 r. Jeśli prognozy się sprawdzą, Polska wyprzedzi Szwajcarię (która szacowana jest na ~0,95 bln USD w tym samym czasie), co pozwoliłoby jej objąć 20. miejsce na świecie pod względem nominalnego PKB.

Te dane budują mocne podstawy w rozmowie o G20, ale musimy pamiętać, że gospodarka to nie tylko liczby nominalne — liczą się także relacje handlowe, wpływ globalny, polityka zagraniczna i inne aspekty.

Czym jest G20 i jakie są kryteria przynależności?

• G20 to nieformalna grupa (bez stałego sekretariatu), która organizuje spotkania przywódców państw, szefów banków centralnych i ministrów finansów, aby koordynować politykę gospodarczą i finansową w skali globalnej.
• Skład G20 opiera się na kryteriach wielowymiarowych: nie tylko wielkość gospodarki, ale również znaczenie w handlu międzynarodowym, stabilność systemów finansowych, geopolityka, regionalna reprezentacja oraz wpływ na regulacje globalne.
• W praktyce dołączenie nowego kraju wymaga zgody pozostałych członków oraz często „wyjścia” (lub rezygnacji) któregoś z obecnych — co politycznie bywa trudne.

Jakie państwa wchodzą w skład G20?

• Obecnie G20 tworzą Arabia Saudyjska, Argentyna, Australia, Brazylia, Chiny, Francja, Indie, Indonezja, Japonia, Kanada, Korea Południowa, Meksyk, Niemcy, Rosja, RPA, Turcja, USA, Wielka Brytania i Włochy. Prócz tego członkami grupy są dwie organizacje międzynarodowe. To Unia Europejska oraz Unia Afrykańska, która dołączyła w 2023 roku.
• Najmniejszą gospodarką w G20 jest RPA. Nominalne PKB Republiki Południowej Afryki według przewidywań Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) wyniesie w 2025 r. około 410 mld dolarów. Polska gospodarka to zgodnie z wyliczeniami MFW 980 mld dolarów.

Aspiracje Polski: co się dzieje już teraz

• Jak informuje Business Insider Polska polski rząd oraz ekonomiści deklarują, że aspirują, by Polska stała się gospodarką bilionową w dolarach i dołączyła do G20
• W artykule Strefy Biznesu oraz w mediach mówi się, że taki awans byłby nie tylko prestiżowy, ale dawałby Polsce możliwość uczestniczenia w kluczowych dyskusjach gospodarczych na najwyższym poziomie
• Jednak obecnie Polska nie jest formalnym członkiem G20 — uczestnictwo lub status obserwatora wymaga akceptacji od państw członkowskich oraz konsensusu politycznego

Korzyści i wyzwania związane z członkostwem

Korzyści:

• Lepszy dostęp do mechanizmów decyzyjnych i konsultacyjnych na poziomie globalnym
• Możliwość współtworzenia regulacji finansowych i handlowych, w których Polska miałaby większy wpływ
• Symboliczny prestiż i wzmocnienie pozycji Polski na arenie międzynarodowej
• Możliwy impuls do dalszych reform gospodarczych i wzmocnienia polityki zagranicznej.

Wyzwania i ryzyka:

• Potrzeba spójnej strategii zagranicznej oraz większa aktywność dyplomatyczna — w przeciwnym razie Polska może być postrzegana jako „gospodarczo duża, ale politycznie słaba”
• Ryzyko nadreprezentacji Europy — w G20 już są m.in. Niemcy, Francja, Włochy, plus reprezentacja UE jako organizacji. Dołączenie Polski może być postrzegane jako zbyt duże przeregulowanie reprezentacji europejskiej
• Koszty i zobowiązania związane z większym udziałem w działaniach międzynarodowych (finansowe, organizacyjne)

Porównania międzynarodowe

• Jak wskazuje Business Insider Polska RPA — obecny członek G20 — ma PKB znacznie mniejszy niż prognozowana Polska, co dowodzi, że same liczby nie wystarczają do członkostwa
• Kraje aspirujące często muszą przekonać społeczność międzynarodową swoim wpływem, nie tylko wielkością — np. poprzez aktywność w organizacjach międzynarodowych, współpracę regionalną czy inicjatywy globalne

Co Polska powinna zrobić, by wejść do G20?

• Skupić się na sektorach wysokiej wartości dodanej, technologii, transferze wiedzy, badaniach i rozwoju
• Wzmacniać inwestycje zagraniczne i eksport — by zwiększyć udział Polski w globalnych łańcuchach wartości
• Zbudować jednolite stanowisko międzynarodowe i koordynować działania między resortami.
• Aktywnie uczestniczyć w organizacjach międzynarodowych (ONZ, WTO, UE, instytuty regionalne) — z silną obecnością ekspercką i inicjatywami
• Skonsolidować politykę gospodarczą w dłuższej perspektywie — stabilność regulacyjna, przewidywalność prawa, walka z korupcją
• Dopracowanie strategii komunikacji międzynarodowej — zdolność negocjacji, reprezentacji interesów Polski w międzynarodowych gremiach

Wicepremier Radosław Sikorski, po spotkaniu z sekretarzem stanu USA Marco Rubio z racji, iż Polska weszła do klubu gospodarek bilionowych, zabiegał o to aby Stany Zjednoczone, jako prezydencja grupy G20 w bieżącym roku zaprosiły Polskę do tego grona.

Prognozy wskazujące, że Polska może w 2025 roku znaleźć się w gronie 20 największych gospodarek świata, stanowią argument za aspiracjami do dołączenia do G20. Jednak członkostwo w G20 to nie tylko wielkość gospodarki — to także siła polityczna, globalny wpływ, reprezentacja i skomplikowane mechanizmy międzynarodowe. Dlatego samo osiągnięcie statystycznej pozycji nie gwarantuje automatycznego